Bilimsel uzman mütalaasını hazırlayan bilirkişiler, uzmanlık bilgisine sahip olmanın yanı sıra, bu bilgiyi etkili bir şekilde raporuna yansıtabilmelidir. Bu, teknik veya karmaşık bilgiler mahkeme heyeti tarafından anlaşılabilecek bir dile çevirme becerisini gerektirir. Bilirkişiler tarafsız kalarak uzmanlıklarına dayalı açık ve öz görüşler sunabilmelidir.
Mahkemeler bilimsel uzman mütalaasını değerlendirirken taraflar arasındaki ihtilaf konusu olan konuyla ilgili olup olmadığına ve yargılamanın çözümlenmesi için gerekli olup olmadığına bakmaktadır. Özel bilirkişiler tarafından hazırlanan bilimsel uzman mütalaası mümkün olduğunca kısa ve öz olmalı, gereksiz bilgilerden kaçınılmalı, bunun yanında mütalaası istenen konu eksiksiz olarak incelenmeli ve değerlendirilmelidir.
Bilimsel uzman mütalaasının içeriğinde aşağıdaki alanlara yer verilmelidir:
• Raporu hazırlayan uzmanın nitelikleri
• Raporun hazırlanmasında dayanılan herhangi bir literatürün veya diğer materyallerin ayrıntıları
• Raporda ifade edilen görüşler için önemli olan veya bu görüşlerin dayandığı tüm olguların özünü ortaya koyan ifadeler
• Uzmanın rapor için kullandığı herhangi bir inceleme, ölçüm, test veya deneyi yapan kişi veya kuruluşla ilgili ayrıntılar
• Raporda ele alınan konulardaki görüşlerin özeti ve uzman görüşünün gerekçeleri,
• Uzmanın ulaştığı sonuçların özeti
• Doğruluk beyanı: “Bu raporda atıfta bulunulan konuların kendi bilgim dahilinde olduğunu veya olmadığını açıkça belirttiğimi onaylıyorum. Kendi bilgim dahilinde olanların doğru olduğunu onaylıyorum. İfade ettiğim görüşler, atıfta bulundukları konularda gerçek ve eksiksiz profesyonel görüşlerimi temsil etmektedir.”